Σάββατο 21 Μαΐου 2022

 


Στο Ξάστερο Ανατολικής Θράκης υπήρχε σε ύψωμα, αγίασμα του Αγίου Κωνσταντίνου ,μέσα σε μία δασώδη περιοχή με γάργαρα νερά .Την ημέρα της μνήμης του αγίου Κωνσταντίνου ,αφού εκκλησιάζονταν οι πιστοί στην κεντρική εκκλησία του Αγίου Στεφάνου , μετέβαιναν στη δυτική άκρη του χωριού προς το τότε  νεοϊδρυθέν  πέτρινο σχολείο ,όπου τελούνταν   ελληνορωμαϊκή πάλη.

 Συγκεντρωνόταν όλοι οι κάτοικοι του χωριού, φορώντας τα καλά τους ρούχα. Συνέρρεε δε και πλήθος κόσμου από τα περίχωρα. Οι παριστάμενοι σχημάτιζαν κύκλο και στη μέση τοποθετούσαν ένα δοχείο λάδι για να αλείφονται οι παλαιστές από το λαιμό μέχρι τα πόδια .Στην άκρη του κύκλου κάθονταν οκλαδόν δύο μουσικοί .Ο ένας έπαιζε ζουρνά και ο άλλος τουμπερλάκια. Όταν ο αγώνας έφτανε στο απώγειό του ,οι μουσικοί σηκώνονταν και πλησίαζαν τους παλαιστές κρούοντας τα τύμπανα δυνατότερα για να τονώσουν το ηθικό των αγωνιζόμενων. Οι παλαιστές ήταν γυμνοί και φορούσαν κοντές και εφαρμοστές περισκελίδες από δέρμα (κιοσπέτ) .

Η μόνη δυσκολία στον αγώνα ήταν ποιος θα έκανε την αρχή ,γιατί υπήρχαν  διάσημοι και έμπειροι , αλλά και δόκιμοι ,άπειροι. Συνήθως η αρχή γινόταν από τους άπειρους. Οι διάσημοι παλαιστές είχαν μαζί τους και έναν υπάλληλο  που κρατούσε τη δερμάτινη περισκελίδα , διότι δεν ήταν πρέπον να την κρατά ο ίδιος ο παλαιστής .Μια χρονιά που αργούσε να ξεκινήσει η διαδικασία και το πλήθος διαμαρτυρόταν  ,ο πρόεδρος Αριστοτέλης Τέλιος διέταξε έναν οργανοπαίκτη (λατερνατζή) ,τον λεγόμενο Πετεινό, να πάρει μέρος. Εκείνος αρχικά αρνήθηκε ,γιατί δεν φορούσε περισκελίδα .Ο πρόεδρος όμως επέμενε να παλέψει ,έστω και με το μακρύ σώβρακο ,όπερ και εγένετο . Έτσι ξεκίνησε εκείνη την χρονιά  το αγώνισμα.

Το απόγευμα της ίδιας μέρας ο κόσμος συγκεντρώνονταν στις δύο πλατείες ,κυρίως σε αυτήν που βρίσκονταν η  εκκλησία του Αγίου Στεφάνου  και τα καφενεία και γλεντούσαν μέχρι το πρωί . Εκεί έπαιζε η φιλαρμονική του Εξάστερου. Οι μουσικοί που την αποτελούσαν ήταν ερασιτέχνες. Οι περισσότεροι ασχολούνταν με την  αμπελουργία . Έπαιζαν από μεράκι ,αλλά με πάθος ,για αυτό και ήταν γνωστοί  με το προσωνύμιο "ζούρλες" . Η παρουσία τους ήταν ταυτόσημη με κάθε εορταστική εκδήλωση του χωριού (πανηγύρια, γάμοι, αρραβώνες, γιορτές)  και έτσι οι κάτοικοι του Εξάστερου είχαν τη δυνατότητα να διασκεδάζουν και να χορεύουν από καλαματιανό ,χιώτικα και σμυρναίικα , μέχρι ζεμπέκικο και ταταυλιανό χασάπικο.

                                    Η  δημοφιλής  Φιλαρμονική Του Εξαστέρου  


Μου πήρε πολλά χρόνια για να μάθω πως προέκυψε το παρατσούκλι του παππού μου ,''Τετέλιας'' .      Η μία εκδοχή ήταν ότι προερχόταν από την ιδιότητα του πατέρα του ,ως επισκευαστής μουσικών οργάνων , δηλαδή αυτός που ασχολούνταν με τα τέλια. Ακόμη και στον τάφο του , στη νέα πατρίδα,. ο ξύλινος σταυρός έγραφε Χριστόδουλος Τετέλιας ,γιατί έτσι τον ήξεραν όλοι  και ας μην ήταν αυτό το οικογενειακό του επίθετο. Σαν να τον συνόδευε η Φιλαρμονική της  αλησμόνητης γενέτειράς του στην τελευταία του κατοικία!


Πηγή : Χαρίδημος Γκέρτσος ,Το Εξάστερον και η λαογραφία αυτού.

Παρασκευή 11 Ιουνίου 2021

                                      Ξεναγοί  εξ αποστάσεως

Σε περίοδο πανδημίας εκπαιδευτικοί και μαθητές της Θεσσαλονίκης  δημιούργησαν ενα δίκτυο ξενάγησης των μνημείων της γειτονιάς τους, στοχεύοντας στην προβολή της τοπικής ιστορίας τους..

Το Γυμνάσιο Ν.Επιβατών συμμετέχει με τις ξεναγήσεις  ενός μνημείου, ενός κτιρίου και ενός υδροβιότοπου  του Δήμου Θερμαϊκού:

1)  Προτομές των μεγάλων Επιβατιανών  Ευεργετών Σαράντη και Ελένη Αρχιγένους.

 2)  Κτίριο του ΠΙΚΠΑ στην Αγία Τριάδα : Το παλαιότερο δημόσιο κτίσμα του δήμου.

3)   Υδροβιότοπος Επανομής

Πατήστε στον παρακάτω σύνδεσμο για να ξεναγηθείτε στα μνημεία της πόλης που επέλεξαν  εκπαιδευτικοί και μαθητές .!! 

Στη συνέχεια πατήστε πάνω στον ήχο για να ακούσετε την ιστορία των μνημείων!!

           ΚΑΛΗ  ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ!!!!

http://users.sch.ghttp://users.sch.gr/dardioti/xenagoiexapostaseos2021/car.pngr/dardioti/xenagoiexapostaseos2021/xenagoiexaposta



seos2

                                                                                                                                                                    


                    



                     






«ΞΕΝΑΓΟΙ ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ!» Εκπαιδευτική δράση των μαθητικών ομάδων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής Θεσσαλονίκης

 Οι μαθητές της Θεσσαλονίκης σας ξεναγούν στον συνεργατικό διαδραστικό χάρτη.

 Τετάρτη 9 Ιουνίου 2021, ώρα 11.30 – 13.15    

1 ο ΠΕΚΕΣ Κεντρικής Μακεδονίας Διεύθυνση ΠΕ ανατολικής Θεσσαλονίκης, τμήμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και Πολιτιστικών Θεμάτων Διεύθυνση ΔΕ ανατολικής Θεσσαλονίκης, τμήμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και Πολιτιστικών Θεμάτων https://minedu-primary.webex.com/mineduprimary/j.php?MTID=m19ab28f3659a49f13b3bdf76

http://users.sch.gr/dardioti/xenagoiexapostaseos2021/xenagoiexapostaseos2021.html

Οι συμμετέχουσες σχολικές μονάδες και οι εκπαιδευτικοί που συνεργάστηκαν στη δημιουργία του χάρτη αναφέρονται στον παρακάτω πίνακα:

ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ ΣΤΟ ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΟ ΧΑΡΤΗ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΗΣ

 "ΞΕΝΑΓΟΙ ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ" - ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

α/α

Σχολική Μονάδα

Εκπαιδευτικοί

1

1o EEEEK Θέρμης

Ειρήνη Σοϊλεμέζη

2

1o Γυμνάσιο Άνω Τούμπας

Γεωργία Σιδηροπούλου, Ελευθερία Κολάτου, Φιλίππα Κοντοπούλου

3

Γυμνάσιο Επανομής

Θεοφανώ Παπακωνσταντίνου

4

3o Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης

Ιωάννης Παπαθανασίου

5

6o Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης

Νίκος Καζαντζίδης, Μαρία Βαλιάκα, Θωμαΐς Σκουμπουρδή, Αθηνά Αφουξενίδου

6

19ο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης

Μαρία Φαρσιαρώτου, Ιωάννα Λιόλιου, Στυλιανή Πουρνάρα

7

31ο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης

Μαγδαληνή Καϊάφα, Ζωή Τσιρωνά, Αλεξάνδρα Σταυροπούλου

8

Γυμνάσιο Ν. Επιβατών

Ευαγγελία Τσιπροπούλου, Αιμιλία Ρουσσάκη

9

4ο Γυμνάσιο Τούμπας

Μαρία Βαλιάκα, Φωτεινή Μοσχίδου

10

3ο Γυμνάσιο Χαριλάου

Ευμορφία Καρακατσάνη, Πολυξένη Αντωνογλούδη, Αικατερίνη Μαστροθύμιου

 

3ο Γυμνάσιο Χαριλάου

Νικόλαος Νικολαϊδης, Κυριακή Δεληνάσιου

11

1ο Πρότυπο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης

Ανατολή Μακαρώνα, Ελένη Δολαπτσή, Αλεξάνδρα Μητσιάλη

 

1ο Πρότυπο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης

Δέσποινα Αυγερινού, Όλγα Ζέρβα (2 μαθητικές ομάδες)

 

1ο Πρότυπο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης

Δημήτριος Μέμτσας, Άννα Κουλτζή

 

1ο Πρότυπο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης

Αμαλία Καραμήτρου

12

2ο Πρότυπο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης

Φίλιππος Βοϊδομάτης, Σμαράγδα Φαρίδου

13

Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

Νικόλαος Νεράντζης, Γιάννα Παπαπαναγιώτου

 

Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

Ευανθία Μιτιντζή, Χρυσούλα Αρίδα

14

7ο ΓΕΛ Θεσσαλονίκης

Γρηγόρης Μαυροκωστίδης, Αικατερίνη Εφραιμίδου

15

27o ΓΕΛ Θεσσαλονίκης

Γεωργία Χαρίση, Μαρία Νικολαΐδου

16

28o ΓΕΛ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ

Μαγδαληνή Μηντζιώρη, Θεοδώρα Γλαράκη, Δημήτριος Σόκουτης, Αναστασία Λιθοξοΐδου

17

2ο ΓΕΛ Καλαμαριάς

Γεώργιος Νικολακάκης, Δημήτριος Καλόγηρος, Νικόλαος Σταυριανόπουλος

18

ΓΕΛ Χορτιάτη

Μαρία Μαγγανά, Δήμητρα Ντόμπρου, Δημήτριος Παπαδόπουλος

19

2ο Πρότυπο Λύκειο Θεσσαλονίκης

Μελπομένη Εφραιμίδου

20

Αρσάκειο ΓΕΛ Θεσσαλονίκης

Σοφία Καρασάββα, Ιφιγένεια Αναγνώστου

 

Αρσάκειο ΓΕΛ Θεσσαλονίκης

Ελευθερία Κωνσταντινίδου, Γεωργία Στεφανίδου, Χρυσάνθη Αλεξάνδρου, Χριστίνα Φόρστερ  (2 ομάδες)

21

ΕΠΑΛ Επανομής

Παναγιώτα Τσούγκα

Παρακαλώ οπως ενημερωθούν όλοι οι συνάδελφοι των σχολείων.

  Η εκπαιδευτική πρόταση θα συνεχιστεί.

 

Η Διευθύντρια

                                                      της   Δ.Δ.Ε.  Ανατολικής  Θεσσαλονίκης

                                                                                          

 

 

 

                               

                                                                            Δρ. Βαζούρα Ζωή

                                                                            ΠΕ02-Φιλόλογος


Τρίτη 29 Δεκεμβρίου 2020


Βιβλίο Πρακτικών Σχολικής Επιτροπής Δημοτικού Σχολείου Αγίας Τριάδας

                                                      (κοινότητας Θεσσαλονίκης)
                                                                    
                                                                     1936-1946



Πρόκειται για το παλιότερο έγγραφο του δημοτικού σχολείου της Αγίας Τριάδας το οποίο ΄΄περίμενε  υπομονετικά΄΄ να έρθει στο φως της δημοσιότητας , εδω και 75 χρόνια.

Ένας μικρός θησαυρός μου αποκαλύφθηκε μελετώντας το πρακτικό της σχολικής επιτροπής του δημοτικού σχολείου του χωριού μου της περιόδου 1936-1946.
Θέματα που απασχολούσαν την επιτροπή :
Μόνιμη φροντίδα η συντήρηση του κτιρίου ,της στέγης του,ο καλλωπισμός του αυλόκηπου,ο εμπλουτισμός της βιβλιοθήκης,η ανανέωση της γραφικής ύλης.
Συνεχής αναφορά η συνδρομή'' υπέρ μορφωτικού κινηματογράφου''. 
Μου πήρε αρκετό διάστημα για να καταλάβω ότι επρόκειτο για ένα από τα προπαγανδιστικά μέσα που χρησιμοποιούσε η δικτατορία του Μεταξά.
Όπως επίσης και η αναφορά σε σάλπιγγες ,δίπυλα(δικωχα καπέλα), εισφορές ''δια τον ευπρεπισμόν της στολής της νεολαίας της Ε.Ο.Ν.''συμπληρώνουν το μεταξικό κλίμα της εποχής.

Συχνές οι αναφορές σε απαλλαγές άπορων μαθητών από τη  συνεισφορά στα συσσίτια!!


Εγγραφα που ξεχειλίζουν συγκίνηση: ειναι η αναφορά εράνου 17 Δεκεμβρίου 1940 για την αγορά πλεκτών ειδών '' δια τους υπέρ του ιερού αγώνος μαχόμενους στρατιώτας μας''

Εγγραφα που προκαλούν θυμό και αγανάκτηση για τους κατακτητές, αλλα συνάμα  περηφάνια
για τους συντοπίτες μας
είναι αυτά που προβλέπουν την επισκευή των αποχωρητηρίων και της εξώθυράς τους, λόγω της καταστροφής τους από τα Γερμανικά στρατεύματα.(Απρίλιος 1941)
Για τον ίδιο λόγο ζητούν και ανανέωση της γραφικής ύλης και των ειδών γραφείου. 



                                 
Μέσα απο τη μελέτη των πρακτικών φαίνεται και το πληθωριστικό σύστημα που επιβλήθηκε στη χώρα
Ετσι το 1939 το σχολειο εκμισθωνει το αγροτικο κληροτεμάχιο που διαθέτει προς 104 δρχ.το       στρέμμα,  τον Σεπτέμβριο του 1942 προς 2200 δρχ το στρέμμα και τον Οκτώβριο του 1942 -μεσα σε ένα μήνα - προς 10000 δρχ το στρέμμα.!!Εκτόξευση πληθωρισμού.!!!!

 

                 Ως πόρος εσόδων αναφέρεται η επιβολή προστίμων....για άτακτους  μαθητές!!!

             Το πιο συγκινητικό έγγραφο θεωρώ οτι είναι αυτό της 23ης Φεβρουαρίου 1941,
         όπου η    επιτροπή καλείται να αναλάβει την κάλυψη του σχολικου κτιρίου με υλικό σε καφέ                              χρώμα ως  ''παθητική αεράμυνα'' ενόψει επικείμενων βομβαρδισμών




   Ποτέ δε φανταζόμουν ότι η μελέτη των αρχείων και ειδικά της ιστορίας του σχολείου του χωριού μου
 θα ήταν ένα τόσο συναρπαστικό ταξίδι στο χρόνο  . Μέσα από την ανάγνωση των κειμένων και την προσπάθεια κατανόησης λέξεων και νοημάτων,   ξαναζωντάνεψαν φιγούρες απελθόντων, γνωστών και αγνώστων,   ξεδιπλώθηκε όλη  η σχολική καθημερινότητα και η κοινωνική δραστηριότητα των κατοίκων της εποχής εκείνης  και μαζί η  νεότερη ιστορία της χώρας μας, από τη δικτατορία του Μεταξά ως τη γερμανική κατοχή  και τις αρχές του εμφυλίου.






Το πρώτο δημοτικό σχολείο του χωριού στεγάστηκε σε ένα μεγάλο προσφυγικό σπίτι 
Στην πισω αυλή υπηρχαν οι ξυλαποθήκες.




Υ.Γ.  
  Θερμές ευχαριστίες στην καθηγήτρια του Δ.Π.Θ, κ Παναγιώτα.Τζιβάρα για τη δυνατότητα  επιλογής του  θέματος 
 και στη Διευθύντρια του Δημοτικού Σχολείου Αγίας Τριάδας, κ Πευκούλα.Σταγιά για το υλικό που μου εμπιστεύτηκε.

Τετάρτη 2 Δεκεμβρίου 2020

ΒΑΡΒΑΡΑ

Φετος η βαρβάρα  δεν είναι μόνο έθιμο,είναι ανάγκη.
Φέτος που δεν επιτρέπεται το μοίρασμα,πρέπει σε κάθε σπίτι να βράσει ο ευλογημένος χυλός!
Για να γίνει η'' ευλογιά'',ευλογία!!
Μια και η Αγια Βαρβάρα τιμόταν στην Ανατολική Θράκη ως  προστάτιδα των λοιμωδών ασθενειών.

Για την παρασκευή της απαιτούνται, εκτός από τα εννιά  υλικά της ,(σιτάρι,ζάχαρη,σταφίδες,σουσάμι,κανέλα,γαρύφαλλο,καρύδια,αμύγδαλα,ρόδια)
υπομονή (σιγανή φωτιά),
επιμονή (χρόνος βρασμού),
μεράκι  (στολισμός),
δοτικότητα (μοίρασμα),
στοιχεία που γλυκαίνουν την καθημερινότητά μας και ομορφαίνουν τον κόσμο μας!!

                                  Εις υγείαν!!



                                          
 https://www.alexpolisonline.com/2011/12/o_04.html                                                      02-12 2020

 

Τρίτη 13 Οκτωβρίου 2020

    ΟΙ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΤΗΣ ΟΣΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΒΑΤΙΝΗΣ 
                            ΕΝ ΖΩΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΘΑΝΑΤΟΝ

                    (πατήστε πάνω στο σύνδεσμο  )